Het Nederlandse medialandschap gaat de verkeerde kant op. Ons land glijdt af naar een maatschappij waarin alles dusdanig breed uitgemeten dient te worden, dat de verhoudingen binnen ons land ontregeld dreigen te worden. Democratie lijkt te zorgen voor polarisatie. Terwijl het in feite een middel is om mensen juist bij elkaar te brengen.
Langzaamaan lijkt ook de TV te opereren onder één grote Instagramfilter van politieke correctheid. Wie af dreigt te wijken van mediaan wordt ongegeneerd aan de media schandpaal genageld. Soms lijkt het alsof we in een Black Mirror aflevering zijn beland, waarin door populisme gedreven moraalridders de opinie van de massa proberen te vertolken.
De media schenkt teveel aandacht aan mensen die zich continue beledigd voelen. Zo ook onlangs bij VI en de transgenderkwestie rondom Réne van der Gijp. Totaal overtrokken.
Het fragment doet mij – weemoedig – terugdenken aan een tijd waarin etnische humor nog niet meteen als racistisch of stereotyperend uit werd gelegd.
En – minder weemoedig kwam toevallig ook iemand anders mijn bewustzijn binnen glijden:
Muggenzifterij krijgt teveel zendtijd. De heersende maatschappelijke normen in ons land maken teveel ruimte voor azijnzeikers. En vervolgens zijn er weer mensen die dit azijngezeik rechtstreeks van hun beeldbuis overnemen.
Allemaal omdat autoriteiten de behoefte voel om hun politiek correcte mening te verkondigen aan Nederland (meestal ook nog eens gebaseerd op een beperkt referentiekader of één enkele bron). Meelullen met de massa om controverse teweeg te brengen. Ga alsjeblieft naar Amerika om jullie zakken te vullen jongens… (en meisjes). Stop met dat gepreek voor eigen parochie. Bewaar je progressief gutmensch geneuzel voor bij het avondeten thuis.
De ophef rondom persona Renate van der Gijp schept een klimaat waarin mensen met afwijkende standpunten gedwongen worden tot zelfcensuur. Anders loop je immers het risico verstoten te worden. Om nog maar niet van andere voorbeelden te spreken.
Heeft vrijheid van meningsuiting haar grenzen bereikt?
Humor is de smeerolie tussen de stroeve uiteenlopende tandwielen waar onze maatschappij op draait. In een vrije samenleving als de onze is humor een manier om verschillen bespreekbaar te maken. Het is onvermijdelijk dat een grap minstens één iemand beledigd. Betekent dit dat er dan geen grappen meer gemaakt mogen worden?
Ik voel me gekwetst. Voor hem
Vaak zijn het zelfs niet eens de mensen waar het om draait die zich gekwetst voelen. Vooral de moraalridders eromheen lijken zich het potentiële leed aan te trekken. Je kan je afvragen of iemand zich plaatsvervangend gekwetst moeten worden.
Want waarom zou jij voor iemand anders mogen bepalen of hij of zij beledigd is. Je verlegt daarmee de aandacht van de beledigde persoon naar jezelf. Terwijl het om de persoon draait die potentieel beledigd is. Niet om jou. Zolang de persoon in kwestie niet aangeeft beledigd te zijn, praat je over een hypothetische groep die alleen bestaat in jouw subjectieve perceptie op de wereld.
Het is moeilijk te bepalen als buitenstaand of jij over het inlevingsvermogen en perspectief beschikt om het probleem vanuit de juist invalshoek te benaderen. En bovendien, waarom acht je jezelf relevant genoeg om als stem te fungeren van een beledigde groep mensen. Vooral als er binnen deze groep genoeg potentieel beledigde personen bestaan om voor zichzelf op te komen.
Ik pleit dus niet voor een algehele nietigverklaring van het recht om beledigd te zijn. In mijn optiek is dit recht in eerste instantie voorbehouden aan de groep mensen aan wie de belediging gericht is. Mocht deze groep niet in staat zijn om voor zichzelf op te staan, dan kan er altijd nog een beroep worden gedaan op een representatieve vertegenwoordiger van deze groep.
Dit impliceert overigens ook niet dat je beledigende dingen niet meer bespreekbaar kunt maken tenzij je zelf het leidend voorwerp bent. Je beledigd voelen is een recht dat voorbehouden is aan iedereen. Je hoeft er alleen niet mee te kopen te lopen. En zeker niet te pas en te onpas ongevraagd onder mensen hun neus te drukken.
Leuk dat je als Jehova een onuitputtelijke levenskracht in het woord van de heer hebt gevonden, maar is het per se nodig om dat op een zaterdagochtend aan mijn voordeur te verkondigen? Voor mij persoonlijk hoeft dit niet. Laat mij maar even rustig van mijn eitje met spek genieten met een kop verse jus.
Jouw gevoel is valide. Jij hebt recht op gevoel. Ik zal de laatste zijn die dit zal ontkennen. Desalniettemin hoeft dit niet te betekenen dat anderen geïnteresseerd zijn in jouw gevoel. Het enige wat je nodig hebt om beledigd te zijn is levenservaring. Zo moeilijk is het niet.
Jouw beledigde gevoelens en of jezelf echt beledigd voelen zijn twee verschillende dingen. Probeer ze niet met elkaar te verwarren. Het gaat er niet om wie er ‘gelijk’ heeft. Belangrijker is dat we focussen op waar deze heftige reactie uit voortkomt.
Naweeën wegen zwaarder dan de plons
Een steen wordt richting het wateroppervlak gesmeten
landt in het water met een harde plons
auw zegt het water
en slaakt een diepe frons
waar het water de steen allang is vergeten
daar de steen de bodem heeft al heeft bereikt
zou het water de steen nog hebben verweten
dat de rimpels in haar mooie glans
voorlopig, nog niet glad zijn gestreken
Gebrek aan échte problematiek
Ik denk dat we momenteel een gebrek aan échte problematiek hebben. Onze realiteit van wat werkelijk belangrijk is verschuift daarmee. In een tijd waarin er zo weinig problemen zijn, lijkt het alsof wij mensen de spanning opzoeken. Net als een gelukkig stel dat begint te ruziën op het moment dat alles in de relatie perfect lijkt te gaan.
Leven in een land waarin vrijheid van meningsuiting één van de pijlers is van onze democratie, zonder ooit beledigd te zijn? Het lijkt mij onmogelijk. Beledigd zijn is subjectief. Het heeft alles te maken met jou als een individu, je familie, je omgeving, de cultuur waar je opgegroeid bent, de mogelijke religie die je aanhangt. Wat jou beledigt, hoef mij niet te beledigen en wat mij beledigt hoeft jou niet te beledigen.
Beledigd zijn is een keuze. En mensen die beledigd zijn aandacht geven ook. Ik zal er geen woorden meer aan vuilmaken (toch Diewertje). het is aan mij om nu de eerste stap te maken. Vanavond ga ik goed fictieboek lezen. Ver weg van welke mening dan ook.
Laat een antwoord achter
Je moet ingelogd zijn om een bericht achter te laten.