Eens in de zoveel tijd is het zover. Er wordt ontbeten met een zielig hoopje brinta en water. Tussen de middag valt de keuze op een droge vezelrijke boterham met een mespunt slankie. Nee dit is niet het dieet van een deelnemer uit Hollands next Topmodel. Dit is the breakfast of Champions. Dit is het ochtendvoer van krijgers die zich klaarstomen voor wat beloofd een zware avond te worden; rauwe dode ontwervelden, vette frituurbonken en bovenal veel rijst. Deze cocktail van geweld wordt vervolgens gepresenteerd op kleine bordjes met lotusbloemen erop. Bereid jezelf voor op een avond die uitdagender is dan het prikken van een datum om iets te doen met een groep oude collega’s.
Wellicht lijkt het voorgaande verhaal op een episode uit de totstandkoming van de Dzjengis Khan dynastie. 1 poedelpuntje voor de creatievelingen die hieraan dachten. Nee, het geweld kan dichter bij huis worden gezocht. De gruweldaden van de wrede overheerser Djengis Khan vallen in het niet bij het geweld dat zich in menig binnenstad in Nederland voltrekt: een avondje All-You-Can-Eat Sushi eten.
Onbeperkt dode vis, druipend vette Tempura garnalen doordrenkt in aangelengde soja saus en kilo’s plakrijst worden allemaal binnen max 1,5 uur naar binnen gewerkt. Wie dit niet lukt wordt vriendelijk doch dwingend verzocht de maaltijd af te ronden. Valsspelers – de zogenaamde sushi verduisteraars – worden beboet met een geldsanctie die kan oplopen tot €2,- per verdwenen gerecht.
Eigenlijk gaat dit artikel deels over deze sushi verduisteraars. Niet iedereen is namelijk opgewassen tegen het geweld van een All-you-can-eat Sushi restaurant. De 5 rondes volledig vol maken is slechts voor enkele uitverkorenen weggelegd. Vele dappere strijders doen een poging, weinigen die slagen.
Zelfs geoefende eters lijken de hoop bij ronde 3 vaak al op te geven. Vaak is bij ronde 4 de moed al volledig in de schoenen gezakt bij iedereen en tafel en wordt er al ruzie gemaakt over wie bepaalde gerechten besteld heeft.
Hieronder een waargebeurd ronde 4 gesprek:
“Wie heeft er nog een schaal Noodles en gebakken aardappelen besteld….? Niemand? – afgeladen krijger#1”
“Dat is echt belachelijk inderdaad. De persoon die dit gedaan heeft moet het zelf maar opeten! – bijna-kotsende-krijger#2”
“Neem nou godverdomme je verantwoordelijkheid man. Bestellen = opeten. Punt”. – wanhopige-krijger#3
“Wie bestelt er überhaupt gebakken aardappelen bij een sushi tent?? Straks ga je me ook nog vertellen dat je er mosselen bij gaat eten whahaha” – bomvolle Bestweter
*Ober komt aan met nog een schaaltje*
“En hier de gefrituurde mosselen voor u meneer – Ober”
De situatie die hier geschetst is zal ongetwijfeld herkenbaar zijn voor de ervaren AYCE sushi bunkeraars onder ons. Gedurende de 3e ronde is iedereen nog vrolijk. Men is tijdens het eten vaak al streepjes aan het zetten voor de 4e ronde. Maar ergens net voordat de 4e ronde geserveerd dreigt te worden volgt het magische omslagpunt. Waar iedereen er tijdens ronde 3 nog plezier in leek te hebben, is dat plezier bij de uitservering van ronde 4 allang vervlogen. Die California Rolls nog driemaal bestellen om het ‘af te leren’ lijkt dan ineens toch niet zo’n heel goed idee geweest. En daar zit je dan met je ogen die groter zijn dan je buik. Maar als je richting je navel kijkt, snap je niet meer zo goed meer waar dat gezegde op slaat.
Tijdens het magische keerpunt, dat plaatsvindt tussen de 3e en 4e ronde, lijkt je slokdarm ineens te beseffen dat het eten ook nog richting je maag moet. Al het eten dat je tot dan toe naar binnen hebt gewerkt, slaat in op je maag als een klap van Badri Hari nadat hem een hotelkamer is geweigerd. Hoewel we deze situatie al van mijlenver aan zien komen, kunnen we ons noodlot niet ontlopen.
Als we het visueel uitwerken, dan kom je uit op de grafiek hieronder.
Inmiddels hebben we onszelf vaker aan deze steen gestoten dan een Colombiaanse boerderij aan ezels bij elkaar. Maar waarom vervallen we toch telkens weer in dit oude patroon?
Iets zorgt ervoor dat we onszelf niet te kunnen beheersen wanneer we blootgesteld worden aan all-you-can-eat concepten. Zodra we ons eten niet per stuk af hoeven te rekenen, lijkt er een soort van ‘IEDEREEN VOOR ZICHZELF’ paniek toe te slaan. Hoogstwaarschijnlijk is te oorzaak te vinden in onze Hollandse roots. Wij Hollanders staan er niet bepaald om bekend gemakkelijk geld uit te geven. Behalve als er gestrooid wordt met ‘schandalige kortingen’, ‘outlet’, ‘2-halen-1-gratis’, ‘van €meer, voor €minder’, en andere aanbiedingsgerelateerde lokroepen.
Naast het feit dat het heel hollands is om je ‘geld eruit te eten’, zijn er nog andere verklaringen mogelijk. Wellicht heeft het te maken met onze opvoeding. Wie kan zich niet het dreigement herinneren: ‘je mag niet van tafel af voordat je je bord leeggegeten hebt’. Niemand wist of hij daadwerkelijk voor eeuwig aan tafel moest blijven zitten, maar je nam het risico liever niet. In dit jeugdtrauma ligt waarschijnlijk de wortel voor onze angst om volle borden achter te laten.
Een andere mogelijkheid ligt in onze vaderlandse geschiedenis. Het plunderen zit in ons VOC-bloed. De zucht naar ‘meer’ ook al heb je al genoeg zit vervlochten in ons DNA. In dat geval kunnen we er ook weinig aan doen, behalve toegeven aan deze natuurlijke behoefte.
Gelukkig zijn wij Nederlanders ook echte gezelschapsspel liefhebbers. Bovendien houden we enorm van puzzelen. Bij een AYCE sushi avond komen deze twee voorliefdes samen. Het puzzelen begint eigenlijk zodra iedereen aanschuift. Met veel te hongerige magen bestelt iedereen meteen zoveel mogelijk gerechten. Vijf streepjes x vijf personen = 25 borden met eten op één tafel. De eerste ronde heeft daarom vaak veel weg van een rondje Tetris met moeilijkheidsgraad Asian.
Maar voor de doorgewinterde AYCE sushi eter stopt het hier niet. Het spelelement houdt niet op bij de eerste ronde. Voor de echte liefhebber begint de lol hier pas. Na ronde drie komt het meest strategische onderdeel van sushi eten: alles wat je niet op kunt zo onopvallend mogelijk verstoppen.
Beeld jezelf de volgende situatie in:
Tijdens de magische ronde 3,5 slaat de bom in. Je maag is niet langer opgewassen is tegen het geweld dat hem wordt aangedaan en weigert zich nog langer te lenen voor verder misbruik. Op dat moment ontwaak je plotseling uit je roes. Je beseft dat je jezelf letterlijk en figuurlijk overeten hebt. Op dat moment volgt het besef dat je jezelf letterlijk en figuurlijk overeten hebt. Je ogen dwalen lang de vele rechthoekige lotusbordje op de tafel vol met eten. De paniek slaat toe. Van het geld dat in rekening wordt gebracht voor de gerechten die nog niet opgegeten zijn, had je iemand kunnen nemen als backup-bunkeraar. Helaas komt dat geniale idee als mosterd na de maaltijd. Je voelt de zweetdruppels over je hoofd lopen. Het enige wat je jezelf afvraagt is: ‘Waar laat ik nu al die gerechten?’.
Hoewel iedereen zijn eigen techniek hanteert, herkent de kenner bepaalde patronen. Er bestaan een aantal algemene technieken voor het verduisteren van sushi. Uiteraard komt er een hoop ‘MacGyverisme’ bij kijken. Mensen die normaal gesproken nog geen nieuw wachtwoord kunnen bedenken voor hun e-mail, veranderen nu in creatieve meesterbreinen. Overal worden er potentiële verstopplekken gespot. Ik zal hieronder een opsomming maken van enkele veelvoorkomende technieken:
- Achter de radiator leggen
- Onder de tafel plakken/gooien
- Onder je stoelkussen bewaren
- In je tas schuiven
- Achterover richting je buren werpen
- ‘Sandwichen’ tussen bordjes (KLASSIEKER)
Dat ‘sandwichen’ ziet er meestal zo uit (skippen naar 3:30 of gewoon alles kijken en genieten):
Ik sprak met een vriend over zijn ervaringen met AYCE sushi bunkers. Hij herkende vrijwel alles wat ik beschreef. Ook hij had zich een techniek eigen gemaakt om niet beboet te worden door de sushi-politie. Hij vulde zijn zakken, liep naar de wc en deponeerde daar vervolgens de inhoud van zijn zakken in te toiletpot. Zijn beredenering was dat je je pakkans hiermee verkleinde, aangezien het plaats delict (de WC) zich in de neutrale zone bevindt. Mocht personeel op de wc sushi aantreffen, dan is de kans klein dat ze het in verband brengen met jou. Het kan immers iedereen geweest zijn in het restaurant. De wc methode stelt je in staat om bewijsmateriaal definitief verduisteren zonder sporen achter te laten.
Ik kan er ook de symbolische kant van inzien. Als je een dode goudvis heb, spoel je hem door de wc. Waarom zou je niet hetzelfde met de sashimi in je ‘Sumo maki’ doen?
Sushi = afzien
Ondanks mijn kennis van dit fenomeen, val ik keer op keer ten prooi aan dit all-you-can-eat effect. Zodra ik een restaurant binnenstap waar ik betaald heb om onbeperkt te eten, dan vind ik het moeilijk om mezelf te beheersen. Hoewel ik altijd op voorhand tegen mezelf zeg: ‘Bestweter houd jezelf deze keer nou gewoon in, hier krijg je later spijt van’, lijkt het toch alsof mijn toekomstige zelf niet sterk genoeg is om mij ervan te weerhouden het verkeerde pad te kiezen. Het gevolg: een opgeblazen buik en een leeggelopen zelfbeeld. Behalve het gevoel van ‘waar voor je geld hebben’, haal ik er weinig bevredigends uit.
Sushi eten eindigt altijd in spijt, teleurstelling, schuldgevoel, en een kloof van 3 extra weken tussen jou en je summerbody. Het is als met teveel alcohol drinken; na een gruwelijk kater beloof je jezelf plechtig nooit meer te zullen drinken, maar een week later tank je jezelf weer af met dezelfde fles goedkope Iganoff Wodka.
Afsluitend wil ik jullie nog één wijze les meegeven: take all you can eat, but eat all you take.
Als je dit in je achterhoofd houdt, dan verandert er helaas niets. Het all-you-can-eat effect is onvermijdelijk.
En nog een paar kakelverse zwaaiende zalmmoten die je uitzwaaien : ‘Daaag, daaag, Daaag!’.
[…] Het all-you-can-eat effect; waarom Sushi eten niet leuk is […]