In deel 2 maakten we kennis met 6 herkenbare niet-ideale volwassen vrienden. Waarschijnlijk zijn er een aantal vriendschappen de revue gepasseerd die jij tot je vriendkring mag rekenen. In dit laatste deel uit deze trilogie bespreken we nog 6 andere volwassen vriendschappen met hun kenmerkende eigenschappen.
De maxi-cosi vriendschap
Deze vriend had je al toen je nog melk uit je moeders linker tepel dronk en je behoefte deed in een absorberend wattendek. Jij en deze vriend zijn samen in de box opgegroeid. Vriendschappen in deze categorie bestaan dan ook voornamelijk omdat jullie samen opgroeiden. Daarna zijn jullie nooit meer van elkaar af gekomen. Als jullie elkaar nu tegen het lijf zouden lopen, zouden jullie nooit met elkaar omgaan. Jullie zijn een vreemde match.
Als je naar deze vrienden kijkt, zie je weinig raakvlakken. Het is moeilijk om je met deze persoon te identificeren. Als iemand je zou vragen wat je precies in hem of haar waardeert als vriend, kan je hier moeilijk antwoord op geven. Behalve dat deze persoon je een vertrouwd gevoel geeft. Jullie vriendschap voelt als een warme deken van vertrouwelijkheid. Maar dan wel felblauwe met raceauto print.
Hoewel jullie matchen als een garnering van slagroom met chocoladesiroop op een pizza margherita hangt er een sociale verplichting om jullie verbintenis heen, die terugreikt naar de tijd dat jullie moeders nog beste vriendinnen waren. Je kan niet echt onder deze vriendschap uit omdat jullie zo goed als familie zijn. 20 jaar vriendschap spoel je niet zomaar door het putje.
Bovendien zouden jullie moeders het nooit begrijpen als jullie ‘zo’n prachtige band’ op zouden geven… Jullie zijn veroordeeld tot elkaar. In feite komt het daar op neer.
Het enige waar je nu nog op kunt hopen is dat je vriend naar een andere stad gaat om te studeren of werken. Grote kans dat jouw vriend zich helemaal verlekkerd heeft op de stad waar jij nog niet dood gevonden wilt worden. Misschien zorgt deze afstandsbarrière ervoor, dat jullie elkaar niet meer zien. Althans niet langer op een onverdraaglijke frequentie.
De leadsinger vriend
Je bent net Cum Laude afgestudeerd, je lievelings oma is overleden, je nieuwe vriendin heet Adriana Lima, je bent getrouwd op Bora Bora, je bent getroffen door de bliksem, of misschien ben je wel getroffen door de bliksem tijdens je trouwerij met Adriana Lima op de Bora Bora eilanden. Het zal deze vriend in ieder geval weinig uitmaken. Hij zal je er nooit naar vragen, aangezien hij niet uitgepraat lijkt te raken over zijn eigen leven.
Voor deze vriend is er maar één ding belangrijk en dat is hij, hemzelf, en hem. Wen maar alvast aan de duisternis van zijn schaduw waar jij permanent in zal verkeren. Je bent zojuist ongevraagd gedegradeerd tot groupie van zijn one man band ‘I love myself’.
Bij deze vrienden probeer ik me altijd voor te stellen hoe het zou zijn om ‘wie is het?’ mee te spelen.
Zijn oneindige spraakwaterval lijkt te worden gevoed door de aanblik van een persoon die eigenlijk al 40 minuten geleden weg had willen lopen. Het maakt hem niet uit of je alleen reageert met ‘uhu’, ‘oh’, ‘oke’. Waarschijnlijk zou het hem niet eens opvallen als je tijdens het gesprek overlijdt. Waarschijnlijk zou hij hier zelfs blij mee zijn, aangezien je dan niet meer de mogelijkheid hebt om van het gesprek weg te lopen.
Waarom stelt deze vriend in godsnaam geen vragen? Drie opties:
- Hij vindt zichzelf extreem interessant en wil alleen maar over zichzelf praten.
- Hij wordt bang als onderwerpen te dichtbij komen wil daarom alleen over oppervlakkig dingen praten. De gedachte dat hij een persoonlijke vraag aan je moet stellen maakt hem hoogst ongemakkelijk.
- Of jij bent zelf een zelfingenomen kwal en deze vriend wil voorkomen dat je weer anderhalf uur oreert over dat geweldige partyhostel in Indonesië waar je 3 maanden gewerkt hebt.
Laten we er voor het gemak vanuit gaan dat het niet aan jou ligt, maar aan hem. Jij bent immers deze +9000 woorden tellende blog aan het lezen. Iets in me zegt dat jij ook prima kunt luisteren.
Dan blijven we over met een vriend uit optie 1 of optie 2. Beide opties zijn aardig onaantrekkelijk om aan de top van je vriendschapspiramide te hebben. Narcisten en oppervlakkige personen verdienen geen plek in de top van jouw sociale cirkel. Het heilige gebied in de punt is zeker niet geschikt voor mensen die continu met een boner rondlopen als ze hun eigen stem horen. Gooi deze vriend één of twee trappen (niet letterlijk, maar op de pyramide) naar beneden en wens zijn of haar partner veel sterkte toe.
Besef wel dat dergelijke vriendschappen niet altijd slecht hoeven te zijn. Je kan er ook voor kiezen om het positieve uit deze vriendschappen te halen. Leun eens in de 2 weken een keer achterover en geniet van de verhalen van deze praatgrage vriend. In mijn vriendenkring zit ook één vriend die niet kan stoppen met praten. Urenlang oreert hij over alles wat hij in zijn dagelijkse leven meemaakt. In mijn leven dagelijkse bezigheden is hij minder geïnteresseerd. Ik vraag me zelfs af of hij ooit wel een keer een blog op www.bestweter.nl heeft gelezen. Volgens mij weet hij niet eens dat ik überhaupt een blog heb.
Toch is het één van de grappigste personen die ik ken. Als ik met hem ben weet ik zeker dat er geen seconde is dat ik me niet vermaak. Dus waarom zou ik niet het beste uit de situatie halen. Leadsinger vrienden zijn vaak wel geoefende storytellers en kunnen je uren vermaken met de meest geweldige verhalen.
Dus gun hem af en toe die tijd in de spotlight. Geniet van het gratis optreden.
De specialistische vriendschap
In je vriendenkring zitten vast wel vrienden waarmee je een hele goede chemie hebt op één bepaald vlak. Het zijn de personen waarmee je eigenlijk altijd in één specifieke flow zit waarin jullie zeer goed viben met elkaar. Zolang jullie op dezelfde golflengte zitten is er geen vuiltje aan de lucht. Daarbuiten verlopen jullie interacties minder soepel.
Een prachtig voorbeeld van een specialistische vriendschap is de chronische dijenkletser vriend.
Je kent hem vast wel, de vriend die zijn mond gebruikt als volautomatische machinegeweer geladen met grappen. Deze persoon staat altijd ‘aan’ en gooit er de ene grap na de andere uit. Dijenkletser vrienden beginnen hun interacties direct met het maken van een matige grap gevolgd door een tetterende lach om hun sociale onzekerheid op een sociaal geaccepteerde manier te verbloemen.
Omdat deze persoon al lachend en grappend in een positieve sfeer houdt, besef je meestal niet hoe vermoeiend deze relatie eigenlijk is. Het leven van deze vriend is een soort Noord-Koreaanse improv cabaret voorstelling waar Kim Jong-un optreedt en jij ongevraagd op de eerste rang wordt gezet. Zie dan maar eens niet in tranen uit te barsten van het lachen…
Mocht je het erop wagen om deze vriend onder zijn comfortabele ironische snuggie uit te trekken en hem bloot te stellen aan het heldere licht van een verlichtend gesprek, dan krimpt deze persoon ineen. Zijn persona is er niet op ingesteld om de oppervlakte te verlaten en de ironie te ontvluchten. Hij wilt niet uit zijn schulp kruipen. Waar hij behoefte aan heeft is het na horen galmen van gelach in zijn knusse comfortzone.
Hoe dan ook, ik heb best veel moeite met deze vrienden. Vooral omdat ze een non-stop actieve deelname vereisen, terwijl ik in mijn vrienden juist een manier zoek om te kunnen ontspannen.
De chronisch sarcastische vriend
Bij alles wat deze vriend zegt vraag je jezelf af: “Was dat nou serieus bedoeld of…?” Vervolgens snap je aan de dubbele onderkin, grijns en por tegen je bovenarm dat het deze keer niet serieus was. “Of was het toch wel serieus?” Never mind.
Om deze vriendschap te overleven moet je voorbereid zijn op aanhoudende ambiguïteit. Vanaf het moment dat je met deze vriend bent is niets meer zeker. De chronisch sarcastische vriend vindt het een sport om zijn zo belachelijk mogelijk antwoorden zo serieus mogelijk te laten klinken. Zijn ambigue aura wordt vaak versterkt door zijn nonchalant nonchalante houding en een uitdrukkingsloze mimiek te hanteren.
De roddelkoningin vriend aka King Kwalbert
Weekblad Story en Privé zijn er niets bij. Deze vriend voelt zich alleen op zijn gemak als hij het samen met jou over anderen in jullie vriendengroep kan hebben. Vooral als deze vrienden er niet bij zijn. Zijn favoriet openingszinnen om een gesprek te starten zijn: “Nou, wat ik nu toch weer heb gehoord…”, “Wist je trouwens al dat…” en “Afgelopen week was ik bij *naam niet-aanwezige vriend*. Dit moet je echt horen…”.
Met een interne gevoelscocktail van ongemakkelijkheid en nieuwsgierigheid luister je naar de sappigste roddels die zich op dit moment in jullie vriendengroep afspelen. Je bent nieuwsgierig naar de verhalen. Het liefste wil je alles horen. Maar het is toch minder aantrekkelijk als je beseft dat deze vriend precies hetzelfde achter jouw rug om doet. Dit zijn de vrienden waarvan je weet dat je selectief moet zijn in wat je met ze bespreekt.
De openheid van deze vrienden zorgt ervoor dat je snel in een flow komt waarbij jij ook openlijk begint te praten over wat jou dwarszit bij bepaalde vrienden. Een onbedoelde filering van een paar uur volgt waarna jij achterblijft met een berg roddels en een nog grotere berg spijt. Even verblijf je in een wereld waar jullie twee geweldig zijn en alle vrienden in jullie omgeving sukkels. Tijdens zo’n avond spelen jullie uren aan een stuk darts en is jullie vriendengroep is het dartboard.
Spijt volgt de dag na jullie roddelparty. ‘Waarom heb ik me wederom mee laten slepen.’ vraag je jezelf af. Om niet in de verleiding te komen je eigen integere persoonlijkheid te verloochenen, kan je twee dingen doen:
- Je vertelt je vriend dat er andere manieren zijn om aan jullie band te werken. Vervolgens raad je hem aan om vrienden niet specifiek aan te vallen, maar bijvoorbeeld een artikel te maken over vreemde vriendschappen in zijn algemeen.
- Je kan de wolk waar je vriend op zweeft kapot prikken en zeggen dat je zijn mening niet deelt. Dit zal een ongemakkelijke situatie opleveren waarin je in één abrupte klap een einde maakt aan all momentum dat zich opgebouwd heeft tijdens het ongegeneerd roasten van jullie vriendenking. Na jouw “daar ben ik het eigenlijk niet mee eens,” zal jouw vriend iets zeggen in de trant van “Oh, oké.”, waarna hij de eerste gelegenheid om het gesprek te verlaten aan zal grijpen.
(Implicaties punt 2. Houd er wel rekening mee dat zodra jij een cape aantrekt om rechtvaardigheid naar friendship town te brengen, je de kogels van gerechtigheid zal moeten opvangen die eigenlijk voor je vrienden bedoeld zijn. Nu je roddelkoningin zijn partner is crime is verloren zal jij de volgende schietschijf in zijn collectie zijn.
De disbalans vriendschap
Balans in een vriendschap is uitermate belangrijk. Vooral eerlijke verhoudingen zijn essentieel voor een gezonde vriendschappelijke relatie. Een vriendschap die uitgaat van een 50/50 balans overall is perfect. Maar eigenlijk niet realistisch. Veel vaker zie je dat er lichte schommelingen bestaan, verspreid over de sterke en minder sterke eigenschappen van beide vrienden.
Zo kan het – in een situatie waarin vriend A en vriend B met een vrouw praten – gebeuren dat vriend A 65% het woord voert. Vriend A staat bekend als een notoire vrouwenverslinder, dus het is logisch dat vriend B op dat moment een beetje in zijn schaduw valt. Ondanks dat vriend A gemakkelijker contact legt met vrouwen, zal hij – als hij een goede vriend is – ervoor zorgen dat vriend B ook aan het woord komt.
In een andere situatie waarin vriend B de overhand heeft, bijvoorbeeld muziek maken, zal de balans zich in meer of mindere mate herstellen. Vriend B zal achter zijn gitaar de slipjes van vrouwen afspelen terwijl vriend A toe moet kijken – zichzelf afvragende waarom hij vroeger alleen maar aan katoenen strings frummelde. Een 70/30 verhouding zou in dit geval heel normaal zijn.
Disbalans lijkt misschien raar, maar het zijn vaak de verschillen tussen vrienden die door hun verschil in persoonlijkheid veroorzaakt worden. Het veroorzaakt een natuurlijke dynamiek in een vriendschappelijke relatie. Een 60/40 of 40/60 verhouding is nastrevenswaardig. Op het moment dat je verhouding buiten deze range vallen is bedachtzaamheid op zijn plek.
In de realiteit zijn verschillen tussen de meeste ‘vrienden’ vaak veel groter. Vriendschappen zijn vaker in disbalans dan je denkt. Er zijn verschillende manieren waarop dit zich kan manifesteren.
Het belangrijkste verschil heeft te maken met de plek waar jij deze persoon toelaat op jouw piramide en op welke plek deze persoon jou zet. Twee personen kunnen dus een vriendschappelijk relatie hebben, terwijl ze elkaar beide op een ander niveau hebben staan.
Een disbalans kan zich ook voordoen in de tijd die je voor elkaar vrijmaakt. Of als de hoeveelheid cognitieve en/of emotionele energie die je in een persoon steekt niet in verhouding is tot de energie die jij van hem ontvangt. Maar bijvoorbeeld ook de mate waarin iemand dominant is – en daarmee de dynamiek van de relatie dicteert – kan uit balans raken omdat één persoon zichzelf meer toe-eigent dan hem toekomt.
En er is nog een disbalans vriendschap die ik geregeld in mijn omgeving bespeur: de patiënt-psycholoog vriendschap.
Patiënt-psycholoog vriendschap
In deze relatie is de verhouding tussen luisteren en praten compleet zoek. Vriend A ratelt maar door over zijn problemen en hoe zwaar zijn leven is, terwijl vriend B alleen maar knikkend toekijkt. Deze vriendschap heeft voornamelijk een therapeutische functie voor vriend A. Vriend A denkt dat hij de enige op de wereld is met tegenslagen in zijn leven, waardoor vriend B in monoloog over het leven van zijn vriend beland.
Heb ik dan helemaal geen goede vrienden?
Deze lijst opstellen is een beetje deprimerend voor me geweest. Niet alleen omdat ik bijna een half boek heb geschreven terwijl ik eigenlijk een blogje wilde schrijven, maar vooral vanwege het ophalen al deze net-niet vriendschappen. Want zoete baby jezus ik ben tot een aantal verhelderende inzichten gekomen. Het oprakelen van deze overdaad aan onvolmaakte relaties heeft me weer met beide benen op de top van mijn vriendschapspiramide hebben gezet.
De vriendschappen die ik hierboven beschreven heb zijn niet ideaal. Ze vallen allemaal buiten de ‘x’ box in je gezondheids/lol matrix (zie deel 1 onderaan). Hoewel dit een grote verzameling niet-ideale vriendschappen is, bestaan er ook vrienden waar je wel op kunt bouwen. Vriendschappen van dit kaliber zijn de mvp’s in jouw leven. Alle minuten, uren, dagen & jaren die jij in deze persoon steekt zijn waardevol. Zij zouden namelijk precies hetzelfde voor jou doen. Zonder erover na te denken. En dat is wat hun zo waardevol maakt. Deze vriendschappen heb jij nodig voor de rest van je leven. Investeren in deze vriendschappen is een must.
Je weet welke vriendschappen ik bedoel.
Probeer deze vrienden genoeg te zien en in jullie ‘zone’ te blijven. Het kan voorkomen dat jullie drukke levens ervoor zorgen dat jullie elkaar te weinig zien. Met een sporadische tag op Instagram of een appje proberen jullie op de hoogte te blijven van elkaars leven. Dit is niet alleen belachelijk, maar ook een dikke belediging naar jullie vriendschap.
Ga er samen op uit, investeer tijd in elkaar. Houd elkaar in de ‘zone’ zodat jullie beide optimaal van de vriendschap kunnen genieten. Als je 25 bent net als ik, zullen dit waarschijnlijk de vrienden die je de rest van je leven zult hebben. Ze verdienen meer dan af en toe een ‘biertje doen’ om bij te praten.
Om hierin te kunnen slagen wil ik nog 3 dingen kwijt: Schuif alle vriendschappen uit dit artikel zo ver mogelijk naar beneden. Trek alle MVP’s in jouw leven zo dicht mogelijk naar je toe.
En bel nu een goede vriend op om zometeen nog af te spreken. Vanavond trakteer jij. Laat zien dat je hem waardeert. Hij verdient het.
Laat een antwoord achter
Je moet ingelogd zijn om een bericht achter te laten.